Touto-bono
Salvia sclarea
Lamiaceae Labiaceae
Àutri noum : Erbo-di-bons-ome-blanc, Sauvieto-de-prat, Erbo-di-plago.
Noms en français : Sauge sclarée, Toute bonne.
Descripcioun :La touto-bono, que trachis long de camin e de routo, es uno planto pulèu forto, ramificado, lanouso emé d'óudour. Li fueio (e li bratèio) soun larjo. Coumpara emé la sàuvi-d'Etioupìo que ié sèmblo un pau.
Usanço :La touto-bono, coume soun noum lou dis èi vertuouso contro mant un proublèmo. Ajudo à sougna e sarra li plago, èi bono pèr li mau de vèntre (digestioun e règlo), pèr limita li susour, lou coulesteròu e lou sucre dóu sang. Ajudo peréu pèr amoureja e proun enca. Li fueio e li flour podon èstre boutado dins lou manja pèr douna de goust (bevendo, sucrarié,counfituro, soupo...).
Port : Grando erbo
Taio : 50 à 150 cm
Fueio : óupousado
Tipe bioulougico : Emicriptoufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Salvia
Famiho : Lamiaceae
Famiho classico : Labiaceae
Coulour de la flour :
Bluio
Petalo : irreguliero
Ø (o loungour) flour : 15 à 30 mm
Flourido : Printèms
- Estiéu
Sòu : Ca
Autour basso e auto :
Pancaro entresigna
Aparado : Noun
Liò : Camin
- Ermas
- Champ
- Colo
Estànci : Mesoumediterran à Coulinen
Couroulougi : Óurigino Pontico
Ref. sc. : Salvia sclarea L., 1753
Mousso-espiralo-rufo
Tortella squarrosa
Pottiaceae
Nom en français : Tortelle squarreuse.
Descripcioun :Aquelo mousso, bessai la pu coumuno de Prouvènço cauquiero, se vèi d'en pertout dins li garrigo, subretout sus lou sòu e peréu la roco. Fai de gràndi tepiero que se destacon eisadamen (bèn pèr lou belèn), ounte li fueio soun proun torso un cop seco. Li fueio soun rufo, verdo à jaunastro, à baso larjo qu'enguèno la tijo. Fai raramen d'espouroufite, pu souvènt en mountagno.
Usanço :Es poussible de s'engana emé d'àutri mousso dóu gènre Tortella, mai la baso di fueio permés de se pas engana.
Port : Acroucarpo
Taio : 3 à 5 cm
Fueio : 3 à 5 mm
Tipe bioulougico :
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Tortella
Famiho : Pottiaceae
Ordre : Pottiales
Coulour de la flour :
Petalo : 1,5 à 3 cm
Ø (o loungour) flour : Espirala à 1 tour, 32 dènt
Flourido : Printèms
Sòu : Ca
Autour basso e auto : 0 à 1600 m
Aparado : Noun
Abriéu à mai
Liò : Sòu
- Roco
Estànci : Termoumediterran à Mountagnard
Couroulougi : Oulartico-mediterrano
Ref. sc. : Tortella squarrosa (Brid.) Limpr., 1888
(= Pleurochaete squarrosa (Brid.) Lindb., 1864 = Barbula squarrosa Brid., 1827 )